A Sorrow Shared is a Sorrow Halved
or it makes it easier to bear when one shares it with you.

---

Ala siete na ng gabi nang makarating kami ni Winter sa terminal ng mga bus pa-Zambales. Nakangiti pa ‘to kaninang umaga, at walang kamuwang-muwang sa balitang hatid ng dapithapon.

Papasok pa lang kami sa bahay nang matanggap niya ang message ni mommy. Kung ‘di sa balikat ko nakasukbit ang laptop bag niya, malamang ay nabitawan na niya ‘yon.

— -

“Karina,” wala sa sariling tawag sa akin ni Winter nang mabuksan ko ang main door ng bahay. “Yes, baby? Is something wrong?” agad kong tanong nang mapansin kong natulala si Winter sa kawalan. I reached out para hawakan ang left hand niya; kunot-noo akong muling nagtanong, “Nanlalamig ka, Win. What happened?”

Wala akong marinig na response from her. Nakatulala pa rin siya.

“Baby,” this time, nilagay ko na ang parehong kamay ko sa pisngi niya, urging her to look at me. Mukha namang effective dahil iginalaw na niya ang kanyang ulo, looking at her phone ulit.

“I need to go,” para sa taong nagmamadali, masyadong mahinahon ang lakad ni Winter.

Alam kong may mali.

Inilapag ko ang laptop bag niya sa couch nang masigurado kong nakalock na ang pinto. Sinundan ko siya sa k’warto, at doon ko siya inabutang nag-iimpake. Tumakbo ako palapit sa kanya para kunin ang hawak niyang damit. “Win, you have to tell me what’s going on,” wika ko sa kanya habang inaayos ang pagkakalagay niya ng gamit sa bag.

Umupo siya sa dulo ng kama, “Wala na si lola.”

Ibinaba ko ang hawak ko, fully focusing my attention on Winter. Inobserbahan ko ang actions niya. Mukhang hindi pa nagsisink in sa kanya ang balita. Her right hand’s balled into a fist habang clenching naman ang jaw niya.

But Winter’s eyes display no emotion. Tulala lang talaga siya.

Naglakad ako, placing myself in front of her. I pulled her payakap sa akin habang nakaupo siya, her face is against my midriff. Running my fingers through the strands of her hair, “Coding ‘yung car mo, baby,” paalala ko sa kanya. ‘Yung akin kasi, takaw-aksidente na kaya ayaw nang ipagamit ni daddy.

“Gusto mong tumuloy ngayon?” malambing kong tanong sa kanya nang hindi siya sumagot. Naramdaman ko naman ang agaran niyang pagtango. “Okay, baby. Book us a ride na sa Grab while I’m packing things,” marahang paglayo ko sa kanya. Nakatingala na sa akin si Winter ngayon, “Sasamahan mo ako?”

I brushed her hair back, tucking the loose strands behind her ears.

“Hmm,” ngiti ko sa kanya while reaching for her phone na katabi niya sa bed. “Maligo ka na after booking, okay? Kaya mo naman, right?” tanong ko habang nakatingin sa arm cast niya.

“Yes, love. Need ko lang ng help sa pagcover ng cast,” a niya habang hinihila ko siya patayo. “I’ll be there. Tapusin ko lang ‘tong sa ‘yo,” I gave her an assuring smile before placing a gentle kiss on her forehead.

Sinundan ko lang ng tingin si Winter habang naglalakad siya papunta sa bathroom. Parang hinihila na nga lang niya ang sarili niya.

I called mom na rin to tell her what happened. “Wait for your dad na, anak. Para comfortable kayong makabiyahe ni Winter,” we’re on FaceTime habang tinitiklop ko ang mga shirt na dadalhin ni Win.

“Winter wants to go na po,” I smiled. “Marunong pa naman kaming magcommute, ma,” bahagya kong tawa sa kanya.

“Mag-ingat kayo ha? Susunod kami ng dad mo,” tumango na lang ako.

“Love?” may depth na tawag ni Winter from the bathroom.

“Sige na. Tend to your wife’s needs na.”

Nginitian ko siya at the mention of the word, “I will.”

I zipped her bag bago dumiretso sa kanya. Pagpasok ko sa cr, nakarobe na si Winter. Hawak niya na ang pangcover sa cast niya kaya kinuha ko na ito from her hold. “Si mom ba ‘yung kausap mo?” tanong niya habang pinapanood kung paano ko binabalot ang kamay niya.

“Yes, baby.” Nang matapos ko ang pagcover sa cast niya ay naabutan ko siyang nakatitig sa ‘kin, “Anything else?” tumango lang si Winter.

“I’d appreciate it kung magsasalita ka, baby,” hawak ko sa right cheek niya, picking a fallen pilikmata. Her eyelashes are still the same long ones, masarap pa rin sa pakiramdam na magwish.

And so I did. I wished for her emotions to be here. With us.

Breaking our staring game, yumuko si Winter, sighing heavily.

I held the back of her head, placing her forehead against my shoulder. Soon, the ripples became waves crashing down.

“Hug?”

Ramdam ko ang pagtango ni Winter, “Please.”

— -

“May gusto kang food, baby?” tanong ko sa kanya nang makapagsettle kami sa bus seats namin. Umiling lang siya. “Sure ka? Midnight na tayo mag-arrive,” hawak ko na ang phone and wallet ko habang nakatingin sa kanya; hindi na rin ako nakaupo nang maayos.

Sumandal siya sa upuan, making room for me dahil by the window ako nakap’westo, “Kung ano na lang din ang iyo, love.” Hinawakan ko ang kamay niya, giving it a quick squeeze, “Sure, baby.”

Hindi naman ako nagtagal sa baba dahil hindi naman karamihan ang tao, nasa middle of the week pa lang rin naman. Pagbalik ko sa bus ay bumungad sa akin si Winter na nakasalamin, looking straight ahead. Mukhang inaabangan niya lang akong dumating.

“What did you get me?” inosente niyang tanong. “Move ka muna, Win. Ikaw na sa may window,” pag-urge ko sa kanya. “Ha? Diba sa side na ‘to gusto mo laging nakaupo?” lapag niya ng kamay niya sa previous seat ko. I pouted, “Sige na, please?”

Naiiling siyang ngumiti bago umusad. Hindi heavy meals ang binili ko; sapat lang to sate our hunger para sa 4-hour drive na ito. Thirty minutes into the bus ride ay noon lang kami kumain.

“Give me your food pack, baby,” lahad ko ng kamay ko sa kanya after putting mine sa trash bag. Nang maitapon ko na ‘to sa allotted trash can near the driver ay bumalik na ako kay Winter. Maayos na ang pagkakasandal niya sa upuan, an Airpod’s inserted na rin sa right ear niya. Inabot niya sa akin ang left ear piece, “Calming ‘yung song.”

Sinuot ko ito before settling sa seat beside her. “Comfortable ka na d’yan or want mo ng blanket?” tanong ko, smiling at her pero si Winter na ang yumuko to get it from the backpack she brought.

Iniladlad niya ito sa bodies namin bago ipulupot ang left arm niya sa right ko. I kissed the top of her head, “Sleep ka muna, baby.”

“Okay lang?” Ipinatong ko na ang left hand ko sa eyes niya, “Hmm, kanina pa sila nagpapapansin sa ‘kin. Heavy na raw.”

After ten minutes, tulog na si Win. It has been a busy day rin for her, at natapat pang she fractured her arm sa site. Buti nga’t malapit sa hospital ‘yung lugar kaya hindi na ako nahirapan pang puntahan siya.

I looked at the scene outside the window; buti na lang hindi umuulan, mas safe ang travel namin. Kay Winter na ako tumitig after, tucking the loose strands, bothering her beautiful face, behind her ear. Tinanggal ko na rin ang glasses niya, hanging it on my shirt.

I subty moved her head, letting it rest on my shoulder, “I love you.”

Ininform ko na rin sina Giselle at Ning na hindi kami makapapasok ni Winter sa work for a week. They sent their condolences, at it-try din daw nilang pumunta sa weekend.

At 10PM, tumawag si mommy sa phone ko. “Hello, mommy?”

“Rina, it’s nice to hear your voice,” malambing na bungad niya sa akin.

“Kaya po ba sa akin kayo tumawag?” I kid.

She softly laughed, “I don’t know how to talk to sa engineer natin. Baka iyakan ko lang si Winter.”

Right. Mommy lost her mother.

“She’s sleeping, mommy. Don’t worry po, kami na pong mag-aasikaso pagdating namin d’yan.”

“Winter really is a very lucky child.”

I bit my lip. Sobrang sarap lang sa pakiramdam whenever I hear this from my in-laws. Ito na yata ang best compliment na natanggap ko.

“Nasa’n na pala kayo?” I heard her walking. Mukhang lumabas siya ng bahay.

“An hour left na lang po, nandyan na kami.”

“Inform me 30 minutes bago kayo bumaba ng bus, ha? Para mapapunta ko na sa terminal ang papa ‘nyo.”

“Sino ‘yan?” voice ng dad ni Win. “Karina,” rinig ko ang paghagod ni papa sa likod ng wife niya. “Ingat kayo, anak,” paalala niya sa akin.

Napangiti ako, “Yes po. Keep each other warm.” Alam kong napasmirk siya dahil dinig ko ang paghampas ni mommy sa kanya.

Nang ibaba nila ang tawag ay sinilip ko si Winter. Mahimbing pa rin ang tulog niya. Buti na lang we could adjust our seats dahil walang nakaupo sa seats behind ours.

The music is still playing. She played Song on the Beach on repeat.

— -

Pagbaba namin sa bus ay agad kaming sinalubong ng dad ni Winter. Kinuha niya ang bags namin from my hold. Winter’s still wearing the backpack. Nang makarating kami sa kotse ay kinuha ko ito sa kanya, “Sa harap ka na, Win.”

Nagkumustahan lang kami ni papa habang nasa biyahe. Apparently, sa house pala ng grandparents ni Winter gaganapin ang burol ni lola dahil doon din ginanap ang sa lolo niya.

“’Yang fracture mo, kailan pa?” tanong niya kay Win.

“After lunch kanina. Would heal din naman agad, love, diba?” dungaw ni Winter sa akin